Η Εκδίκηση των Ζώων
ΖΩΟΦΙΛΗ η φίλη μου. Και επειδή γνωρίζει και τα δικά μου ζωοφιλικά
αισθήματα μου δώρισε το βιβλίο της Πατρίσιας Χάισμιθ με τίτλο «Το
εγχειρίδιο του κτηνώδους φόνου». Είναι μια συλλογή από 13 πρωτότυπες
στη σύλληψή τους ιστορίες, στις οποίες πρωταγωνιστούν ζώα, όπως
ελέφαντες, καμήλες, σκύλοι, γάτες, γουρούνια, κατσαρίδες, άλογα,
κοτόπουλα και πίθηκοι. Στη συνέχεια όμως του βιβλίου βλέπουμε ότι
τα ζώα αυτά σκέφτονται, κρίνουν, κατακρίνουν και καταδικάζουν τους
ανθρώπους δυνάστες τους. Τους καταδικάζουν στην εσχάτη των ποινών,
ποινή που εκτελούν τα ίδια, επειδή άσκησαν πάνω τους βία, τα λοιδόρησαν,
τα εκμεταλλεύτηκαν ασύστολα ή επέδειξαν απεναντί τους αγνωμοσύνη.
Υπάρχουν εταιρείες που για το κέρδος προωθούν ουσίες που δηλητηριάζουν
τα ζώα, κροκόδειλους και φίδια ακόμη. Όλοι θα έχουμε ακούσει ή θα
έχουμε δει και με τα μάτια μας την ανατριχιαστική εικόνα του κτηνώδους
βασανισμού ενός ζώου. Πώς όμως τα ζώα εκδικούνται τους δυνάστες
τους;
ΤΑ ΤΕΤΡΑΠΟΔΑ, λέει η συγγραφέας, εκδηλώνουν τα ίδια συναισθήματα
εκδικητικότητας προς τους ανθρώπους δυνάστες τους. Το ποντίκι για
παράδειγμα ορμώμενο από την εκδικητικότητά του επιτίθεται σε ένα
μωρό. Η μπαλαρίνα, ο ελέφαντας, κλωτσάει θανάσιμα τον απεχθεί κλιφ.
Ο τζεμάλ, η καμήλα, ποδοπατεί μέχρι θανάτου τον βάναυσο Μεχμέτ.
Ο γηραιός σκύλος Βαρόνος, που αναπολεί τον παλιό καλό καιρό, δαγκώνει
τον αποθητικό Μπάμπου. Ο Μινγκ, ο γάτος, εκδηλώνει το μίσος του
κατά του εχθρού της κυράς του. Ο Σαμψών, το λευκό γουρούνι, λιώνει
με το βάρος του τον άκαρδο Εμίλ. Η Φάννυ, το άλογο, πνίγει τον Χάρρυ
που θέλει να ξεφορτωθεί τη γιαγιά του για να την κληρονομήσει. Το
ακρωτηριασμένο ποντίκι της Βενετίας ανταποδίδει τα χτυπήματα στην
οικογένεια που το έβλαψε. Ο Έντυ, ο πίθηκος, εξοντώνει τη γυναίκα
που τον έβαζε να κάνει διαρρήξεις. Πλήθος κοτόπουλα επιτίθενται
εναντίον του Έρνυ που τα θρέφει για να πλουτίζει. Εξαγριωμένα χάμστερ
κομματιάζουν τον πατέρα του Λάρρυ που επιχειρεί να τα εξολοθρεύσει
ανάβοντας φωτιά. Η Κάθυ, η νυφίτσα, δαγκώνει τον Αντουάν, τον σωφέρ
της οικογένειας που τη φιλοξενεί. Ο Μπίλλυ, ο τράγος, βυθίζει τα
κερατά του στο κορμί του Χανκ που κερδοσκοπεί πάνω στις ικανότητές
του.
ΟΛΕΣ οι ιστορίες είναι γραμμένες σε τρίτο πρόσωπο, εκτός από εκείνη
του ελέφαντα, που καθώς πεθαίνει αφηγείται τα παθήματά του και την
άλλη της κατσαρίδας, η οποία ζώντας σε άθλιο ξενοδοχείο στο Γκρίνουιτς
Βίλατζ, βλέποντας τους μέθυσους και τους ναρκωμανείς, θεωρεί τον
εαυτό της τυχερή που γεννήθηκε κατσαρίδα. Η Πατρίσια Χάισμιθ γεννημένη
στο Φορτ Γουόρθ του Τέξας και μεγαλωμένη στη Νέα Υόρκη, με σπουδές
στο Κολλέγιο Μπάρναρντ του Πανεπιστημίου Κολούμπια είχε ως βασικό
μάθημα τη Ζωολογία και αυτή ήταν μετέπειτα η κύρια σπουδή της και
το πάθος της ενασχόλησής της. Η Χάισμιθ, διαπνεόμενη από αλτρουιστικά
αισθήματα για κάθε έμβιο ον, αποφασίζει να αποδώσει δικαιοσύνη και
να τιμωρήσει όλους εκείνους που δεν διαθέτουν θετικά στοιχεία στον
χαρακτήρα τους. Δεν νιώθει καμιά συμπάθεια για τον σκυλοκτόνο που
τον κατασπάραξαν τα αδέσποτα σκυλιά, ούτε για τον γατοκτόνο που
πέθανε από τα μολυσμένα νύχια των αγριόγατων. Δεν τρέφει κανένα
οίκτο για τους νεκρούς, τα θύματα της εκδικητικής μανίας των ζώων,
αφού θεωρεί ότι αυτά καλώς διέπραξαν τους φόνους. Η συγγραφέας που
στα αστυνομικά της μυθιστορήματα καλλιέργησε το θέμα της ενοχής
των ηρώων της, αφήνοντάς τους να κυκλοφορούν ελεύθεροι και ατιμώρητοι,
εδώ επιβάλλει τη ποινή του θανάτου στους ανθρώπους με τα ταπεινά
ένστικτα και την αναλγησία απέναντι στα ζώα.
ΠΡΟΘΕΣΗ της Χάισμιθ στο βιβλίο της είναι να προπαγανδίσει τη φιλία
ανάμεσα στους ανθρώπους και στα ζώα. Τα τετράποδα πλάσματα ωστόσο
που αναλαμβάνει να υπερασπιστεί δεν παρουσιάζονται όλα ως αθώα,
αγνά και καλόβουλα. Πολλά από αυτά διακρίνονται για έναν ιδιότυπο
ρατσισμό, καθώς πλημμυρίζουν με ικανοποίηση όταν επιτίθονται σε
μέλη της ανθρώπινης φυλής. Είναι προφανές ότι η συγγραφέας μέσα
από τις δήθεν ανάλαφρες ιστορίες της, που απευθύνεται βεβαίως σε
ενήλικους και όχι σε παιδιά, προβαίνει σε κοινωνικές επισημάνσεις.
Με την παραβολή επιχειρεί να στηλιτεύσει, εκτός των άλλων, τη φιλοχρηματία,
την κακοπιστία, τον εγωισμό, την αγνωμοσύνη και την εκμετάλλευση.
Ποιος αμφιβάλλει σήμερα ότι ο σύγχρονος καπιταλισμός των απατεώνων,
των τυχοδιωκτών και των εγκληματικών συμμοριών, δεν δολοφονεί τον
πλανήτη μας για το χρήμα;
|