Ο Βίκτωρ Ουγκώ και η Ελλάδα

Ο ΒΙΚΤΩΡ ΟΥΓΚΩ μιλώντας για τις αρχαίες Αμφικτιονίδες και ονειρευόμενος την παγκόσμια ειρήνη είπε: «Ότι σχεδίασε η Ελλάδα αξίζει να το τελειώσει η Γαλλία». Αξίζει λοιπόν κάθε τιμή στον μεγάλο αυτό φιλέλληνα και λάτρη του ελληνικού πνεύματος.

Στις 31 Μαΐου 1885, οι είκοσι δήμαρχοι του Παρισιού, συνόδευαν ως την Αψίδα του Θριάμβου, το σκήνωμα του Βίκτωρα Ουγκώ. Όλη την ημέρα, ένα τεράστιο πλήθος παρήλασε πλάι από το φέρετρό του.

Τη νύχτα, κάτω από το φως των λαμπτήρων και τις αμέτρητες δάδες, το ίδιο τεράστιο πλήθος συνωθείτο ακόμη περιμένοντας να ξημερώσει για να πραγματοποιήσει την πορεία προς το Πάνθεον. Ήταν έλεγε ο Μωρίς Μπαρρές «η ανθρωπότητα γύρω από ένα φέρετρο».

Η Γαλλία τιμούσε κάποιες φορές τους ποιητές της. Όμως δεν υπήρξε ποτέ άλλοτε παράδειγμα μιας τέτοιας αποθέωσης. 123 χρόνια έπειτα από το θάνατό του, ο Ουγκώ μένει το πιο διάσημο όνομα του γαλλικού ποιητικού λόγου.Τούτο σημαίνει ότι το έργο του είναι το περισσότερο διαβασμένο, το πιότερο αγαπημένο, το πιότερο ζωντανό.

Κανείς πριν από τον Ουγκώ και όχι μονάχα στη Γαλλία, δεν έζησε μέχρι την τελευταία ίνα του, την τελευταία σταγόνα του αίματός του, τούτη την υπερκόσμια κλήση που τον προέτρεπε να πιστεύει και να διακηρύττει πως ήταν ο Προφήτης ο Οδηγητής του Λαού της Γαλλίας και ο εκφραστής, ο αναμενόμενος τροβαδούρος των πόθων, των ονείρων, των δοκιμασιών και των εθνικών εξάρσεων που κοιμόντουσαν ή φτερούγιζαν στη λαϊκή ψυχή.

123 ΟΛΟΚΛΗΡΑ χρόνια μιας γήινης διαδρομής, γέμισαν από τη συγκλονιστική παρουσία του σαν ποιητής, σαν πεζογράφος, σαν δραματουργός, σαν πολιτικός, σαν τολμηρός κοινωνικός μαχητής, σαν σύζυγος, πατέρας, εραστής...Η ζωή του γεμάτη αντικρούσεις, αιφνίδιους ενθουσιασμούς, απότομες ιδεολογικές μεταστροφές. Όμως οι μάχες που έδινε ήταν ειλικρινείς.

Τούτος, όλος ο ταραγμένος και ασυνεπής βίος του, του στοίχισε πίκρες και δοκιμασίες που ήρθαν να προστεθούν στα ατελείωτα πάθη του. Όταν έγραψε το πρώτο του έργο «Ιρταμένης» σημείωσε: «Θέλω να γίνω Σατωμπριάν ή τίποτε», ενός λάτρη του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Από τότε ο Ουγκώ ακολουθεί μια καταπληκτική σειρά έργων, ποίηση, δράμα, πρόζα, μυθιστόρημα, κάτω από τη σκιά του Μανιφέστου του Ρομαντισμού στον πρόλογο του δράματος του «Κραμβέλ» και της περίφημης Μάχης του «Ερνάνι» στις 25 Φεβρουαρίου 1830, που αναγκάστηκε σαν αρχηγός του μεγάλου αυτού πνευματικού κινήματος καθώς άνοιξε νέους δρόμους στην παγκόσμια λογοτεχνική πορεία.

Ο Henri Chabrol προλογίζοντας τα ποιητικά «Άπαντα» του Ουγκώ γράφει: «Αφουγκράζεται μαζί με όλη την Ευρώπη ένα μακρυνό ψίθυρο. Έπειτα από σκλαβιά αιώνων οι Έλληνες, απόγονοι του Περικλή, του Αισχύλου, του Σοφοκλή, του Πλάτωνα, της Αθήνας, μητέρα των επιστημών, των τεχνών και της ελευθερίας, ξεσηκώθηκαν εναντίον των Τούρκων». Πράγματι οι στίχοι του φιλέλληνα Ουγκώ αντηχούσαν σε όλα τα Παρισινά σαλόνια. Όλα τα ποιήματά του είναι γεμάτα από έναν ένθεο δραματικό φιλελληνισμό.

Ο ΑΠΟΗΧΟΣ του θανάτου και του έργου του Ουγκώ υπήρξε βαθύς, μεγάλος και διαρκής στους πνευματικούς νεοελληνικούς κύκλους. Τα δυο μεγάλα πεζογραφικά του έργα, η «Παναγία των Παρισίων» και οι «Άθλιοι», συχνά μεταφράστηκαν, διαβάστηκαν, αγαπήθηκαν, έγιναν ανάγνωσμα για μεγάλα λαϊκά στρώματα. Οι ήρωες και οι ηρωίδες του έγιναν πρότυπα αγαπητά ή αρνητικά στο στόμα και τις παραδόσεις του ελληνικού λαού, όπως ο Γιάννης Αγιάννης, η Φαντίνα, η Τιτίκα, ο Μάριος, Ο Ιαβέρης και άλλα.

Όλα τούτα μαζί με τα ποιήματα που του ενέπνευσε απευθείας ο Εθνικός Ξεσηκωμός του Εικοσιένα, έπαιξαν το θετικό τους ρόλο, όταν η Ελλάδα αναζητούσε από τους ξένους την αναγνώριση των δικαίων ιστορικών και εθνικών διεκδικήσεών της και το δικαίωμα να επαναποκτήσει την ελευθερία της. Ο Ουγκώ ο φιλέλληνας. Ο Ουγκώ ο οραματιστής. Ο Ουγκώ ο προφήτης. Ο Ουγκώ ο ποιητής. Ο Ουγκώ ο Άνθρωπος με όλα τα αντιμαχόμενα μέσα του στοιχεία και πάνω από όλα, τη ζωντανή παλλόμενη αίσθηση της κοινής ανθρώπινης μοίρας που θα έπρεπε και θα μπορούσε να ανθίσει μέσα στο απέραντο θερμοκήπιο μιας Πανανθρώπινης Ειρήνης.

ΤΟ ΣΥΝΤΟΜΟ τούτο αφιέρωμα στο μεγάλο αυτό τέκνο της Γαλλίας, τον υμνητή του Αγώνα του Εικοσιένα, ας είναι μια ταπεινή προσφορά ενός λάτρη του ελληνικού πνεύματος, που θα το θεωρούσε τιμή του να αποκαλέσει τη Γαλλία «πατρίδα της εκλογής» του, αφού η Γαλλία αποκαλείται «παιδί της Ελλάδας».

Πίσω στα Σχόλια - Γνώμες - Απόψεις